Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) экспертлари 2017-2023 йилларда Ўзбекистон ҳудудлари бўйича ялпи ҳудудий маҳсулотнинг ўсишини таҳлил қилди.

2017-2023 йилларда Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) ишлаб чиқариш ҳажми 137,3 фоизга (1,4 баробар) ошиб, 2023-йилда 1066,6 трлн. сўмни ташкил этди. Мамлакатимизнинг 8 та ҳудуди, жумладан Тошкент шаҳри, Наманган, Тошкент, Андижон, Фарғона, Навоий, Сирдарё ва Жиззах вилоятларида маҳаллий табиий-иқтисодий салоҳиятдан самарали фойдаланиш, истиқболли лойиҳаларни амалга ошириш ҳисобига ялпи ҳудудий маҳсулотнинг (ЯҲМ) жадал ўсиши (139-170 фоиз) таъминланди.

Пандемиядан кейинги даврда Андижон, Бухоро, Самарқанд, Сирдарё, Тошкент вилоятларида қисқа муддатда иқтисодий ривожланишда барқарорлик таъминланди (2020-йилда ўртача 102 фоиздан, 2022-2023 йилларда – ўртача 105-106 фоизгача).
2017-2023 йилларда ҳудудларда ЯҲМнинг ўсишига қуйидаги тармоқлар сезиларли ҳисса қўшди:

- Андижон, Навоий, Сирдарё вилоятларида ЯҲМ ўсишини таъминлашда саноат сектори (ҳудудда ЯҲМнинг ўртача йиллик ўсишида 1,6-3,7 фоиз) сезиларли аҳамиятга эга бўлди; 

- Қорақалпоғистон Республикаси, Қашқадарё, Самарқанд, Сурхондарё,
Бухоро вилоятлари ҳамда Тошкент шаҳрида ЯҲМ ўсишини таъминлашда хизмат кўрсатиш соҳаси (ЯҲМнинг ўртача йиллик ўсишида 1,8-4,9 фоиз) етакчи тармоқ сифатида қайд этилди. 

ЯИМнинг аҳоли жон бошига тўғри келадиган ҳажми 2023-йилда 29,3 млн. сўмни ташкил этиб, иқтисодий ривожланган ҳудудларнинг мавқеи мустаҳкамланди. Бу Навоий (2017-йилдаги 2,0 баробардан 2023-йилда 2,6 баробарга), Тошкент (1,0 баробардан 1,2 баробарга) вилоятлари ва Тошкент шаҳри (1,6 баробардан 2,1 баробарга) ва республика кўрсаткичлари ўртасидаги фарқ ошганлигида намоён бўлди.
2017-2023 йилларда мамлакатнинг иқтисодий ривожланган ҳудудларини ҳисобга олмаган ҳолда 6 та ҳудудда (Андижон, Бухоро, Жиззах, Наманган, Сирдарё, Хоразм вилоятлари) ЯҲМнинг аҳоли жон бошига тўғри келадиган улуши ўртача республика кўрсаткичига (Тошкент шаҳри, Навоий ва Тошкент вилоятлари бундан мустасно) яқинлашгани қайд этилди.

"Ўзбекистон – 2030" стратегиясида «драйвер» соҳаларни ривожлантириш ва ҳудудлар салоҳиятидан тўлиқ фойдаланиш кўзда тутилган бўлиб, 2030-йилга қадар иқтисодиёт ҳажмини 2 баробар ошириш ва «даромади ўртачадан юқори бўлган давлатлар» қаторига кириш режалаштирилган. Бунда ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий жиҳатдан комплекс ривожлантириш борасида қуйидаги чора-тадбирларни амалга ошириш кўзда тутилган:

- туман ва шаҳарларнинг мастер режаларини аҳоли ва тадбиркорлар фикрини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқиш;

- ҳудуднинг узоқ муддатли ижтимоий-иқтисодий ва демографик ривожланишини инобатга олган ҳолда жойларда қулай муҳандислик-коммуникация ва ижтимоий инфратузилмаларни яратиш;

- аҳоли фаровонлигини таъминлаш ва тадбиркорликни ривожлантиришда маҳаллани жамоатчилик ҳамда давлат органлари ўртасидаги «таянч кўприк»ка айлантириш ва бошқалар.