Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — O‘zbekistonda ilk marotaba tabiiy gazni tozalash uskunalarini ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yildi, deb xabar bermoqda Energetika vazirligi matbuot xizmati.

“O‘zbekximmash” zavodida xalqaro standartlarga mos keladigan adsorberlarning seriyali ishlab chiqarilishi boshlandi. Bu qurilmalar tabiiy gazni tozalashda muhim o‘rin tutadi va dastlabki partiya “O‘zbekneftgaz” kompaniyasining Sho‘rtan neft-gaz qazib chiqarish boshqarmasiga yetkazib berildi.

Energetika vazirligi taʼkidlashicha, loyiha lokalizatsiya dasturi doirasida amalga oshirilmoqda. Bu nafaqat ichki talabni qondirish, balki eksport imkoniyatlarini kengaytirishga ham xizmat qiladi.

Adsorberlar tabiiy gazdan oltingugurt saqlovchi birikmalarni chiqarib tashlash uchun mo‘ljallangan. Har bir kolonnaning diametri 3 metr, devor qalinligi 100 mm, uzunligi 19 metr bo‘lib, 63 atmosferagacha bosimga chidamli. Uning og‘irligi 147 tonnani tashkil qiladi. Ishlab chiqarishda GOST 5520–17 standartiga mos yuqori sifatli 09G2S-12 markali po‘latdan foydalaniladi.

Adsorbsiya jarayoni uch bosqichdan iborat: gazni to‘g‘ridan-to‘g‘ri tozalash, tozalovchi materiallarni regeneratsiya qilish va yangi ish siklidan oldin uskunani sovitish.

Energetika vazirligi maʼlumotlariga ko‘ra, o‘zbek adsorberlari gazdan oltingugurtli birikmalarni yuqori samara bilan tozalash va uzoq xizmat qilish muddati bilan ajralib turadi. “O‘zbekneftgaz” bilan tuzilgan shartnoma doirasida Sho‘rtan neft-gaz qazib chiqarish boshqarmasi uchun yana sakkizta adsorber yetkazib berish rejalashtirilgan.

Ilgari bunday uskunalar xorijdan olib kelinar edi. Ishlab chiqarishni mahalliylashtirish uning qiymatini deyarli ikki baravarga arzonlatdi. “O‘zbekximmash” zavodi yiliga 20 tagacha adsorber ishlab chiqarish quvvatiga ega bo‘lib, bu ichki talabni to‘liq qondirish va eksport bozoriga chiqish imkonini beradi.